Abonnementkosten: € 27.50
Beschrijving: In de file of op een Toscaans terrasje intellectuele bagage opdoen? Prima, maar dan kort. Korter dan een gewoon hoorcollege duurt, vijftig minuten. Dus knipt uitgeverij Home Academy colleges in porties van twintig minuten.Eerst gaf Home Academy in zijn serie ' religie en filosofie' onder meer Herman Philipses lezingen over grote denkers uit (Trouw, 1 december 2004). Nu kan de luisteraar zijn kennis van de Bijbel bijspijkeren door het afspelen van drie cds. Hoeveel er van blijft hangen zónder de zinnen op papier terug te kunnen lezen, dat is de vraag.Maar terugspoelen (of hoe dat bij een cd ook moge heten) kan ook. Kennelijk realiseert de uitgever zich dat geluid alléén wat karig is: in de cd-cassette zit een handzaam boekje .De cd start en een goed speelkwartier verder weet je alles over de canon, de boeken die de Bijbel gehaald hebben, door Van Leeuwen plastisch ' de eredivisie' genoemd. Weer twintig minuten verder en je weet dat je wel ' een bril van gebrandschilderd glas' moet opzetten om erotische Hoogliedpassages als puur geestelijk te bestempelen.En hoe, veel later, vooral in de 19de eeuw, de historische kritiek de interpretatie op zijn kop zette. Het uitvlooien van teksten, de wordingsgeschiedenis ervan, de concentrische cirkels van bijbelboeken, Van Leeuwen legt het keurig uit.Hij citeert een exegeet uit 1899 die schreef dat de Bijbel ' wezenlijke kunstwerken bevat', maar ook oersaaie, slordig geschreven stukken, en zeker niet allemaal feitelijk correct.We schrikken daar niet meer van, zegt Van Leeuwen, en daar heeft hij gelijk in, al zullen enkele naïevelingen van behoudende snit wel eens fronsen bij het horen van wat in academia gemeengoed is.In deze serie zou een historischkritische bespreking van de Koran geen kwaad kunnen. Zou uitgeverij Home Academy dat aandurven? Nog weer twintig minuten verder, en we zijn bijgepraat over de inhoud van de hele Bijbel. Onbegonnen werk? Van Leeuwen kwijt zich er elegant van.De optimistische gedachte dat veel studie en nieuwe inzichten tot een eenduidige interpretatie leidt, tot begrip van wat er ooit écht met bepaalde teksten bedoeld is, boort Van Leeuwen de grond in.Hij citeert De Montaigne, die in de 16de eeuw al waarschuwde voor commentatoren: de honderdste draagt een boek, of het nu van menselijke hand of van goddelijke komaf is, over met meer haken en ogen dan er waren toen de eerste met zijn werk begon.Toch blijft Van Leeuwen welgemoed - we schieten met de feministische theologie of de psychologische lezing van de Schriften wel wat op, al was het maar dankzij hun wantrouwen tegen mannelijke dominantie of omdat er een algemene, blijvende geldigheid uit bijbelse teksten spreekt.Van Leeuwen zegt eerst begrip te hebben voor de fundamentalistische lezing van de Bijbel - een 20ste-eeuwse reactie op het moderne wantrouwen tegen de bijbelteksten. Het stáát er toch? Maar Van Leeuwen doet deze benadering uiteindelijk af als ' onmogelijk simpel'. Want teksten zijn ' taalfabriekjes', die steeds nieuwe taal en betekenissen produceren.De Leidse hoogleraar schreef vorig jaar een inleiding in de Bijbel, ' Van horen zeggen; geschiedenis en uitleg van de bijbel'. Het beluisteren van zijn cd-college nodigt uit tot het teruglezen van dat boek.Deze cds zijn geen voorgelezen (' luister') boeken, maar compacte, luchtige lessen. Ideaal voor een passieve lezer en een aardige stimulans om tóch maar dat papieren boek aan te schaffen. Zodat je, ook zonder lezen, naar de boekenkast kunt wijzen en zeggen: dat boek kén ik.

Dit artikel wordt u aangeboden door: Wannaboeks-Algemeen
Mail dit artikel naar een vriend / kennis / familielid